Groenten uit je moestuin inmaken, wecken en fermenteren

Wanneer je veel groenten oogst is het moeilijk om deze allemaal in één keer op te eten. Hoe kun je ze langer bewaren? Als je ze binnen een paar dagen opeet, voldoet de koelkast. Met bewaarmethoden als wecken, fermenteren en inmaken bewaar je de groenten nog veel langer! In dit artikel geef ik je een aantal tips voor het inmaken van je groenten.

Over de bewaarmethoden

Inmaken
Inmaken is misschien wel de simpelste methode. Je gebruikt hiervoor (schone) potjes met een draaideksel. Deze vul je met het hete product en je draait de deksel erop. Vervolgens trekken de deksels (als het allemaal goed is gegaan) vacuüm. Dit werkt alleen wanneer de inhoud bestand is tegen schimmel- en bacterievorming, dus bijvoorbeeld bij jam (waar suiker in zit).

Wecken
Voor wecken heb je speciale weckpotten nodig, of glazen potten met draaideksel. Weckpotten zijn potten met een weckring en metalen klemmen. De potten verhit je met de inhoud in een grote pan met water (of speciale weck ketel). Leg een theedoek op de bodem, zodat de potten niet kapot gaan als het water kookt.

Vul de potten en zet ze voor 3/4 onder water. Voor ieder voedingsmiddel geldt een andere kooktijd. Dit kun je in het recept vinden. Op deze manier wordt de lucht uit de pot gedrukt en een vacuüm gecreëerd. Haal de pot voorzichtig, bij voorkeur met een speciale wecktang, uit de pan en wacht 12-24 uur met het verwijderen van de klemmen. Als het goed is, is de weckring nu vacuüm getrokken.

Fermenteren
Fermenteren is eigenlijk het laten rotten van eten, maar dan gecontroleerd (dus met goede bacteriën, die gezond zijn). Een mooi voorbeeld van gefermenteerd voedsel is sojasaus, tabasco en oer-Hollandse zuurkool. Dit kan je allemaal eenvoudig thuis maken. Het is goed tegen voedselverspilling en heel duurzaam. Groenten fermenteer je met zout, waardoor ongewenste schimmels weg blijven. De potten sluit je luchtdicht af met weinig zuurstof in de pot. Laat het minstens 4 dagen staan en check of het zuur is. Nat het fermenteren zijn je groenten superlang houdbaar!

1. Jam inmaken

Heb je veel fruit en wil je hier iets lekkers van maken? Dan is jam altijd een goed idee. Door de suiker wordt het fruit lang houdbaar.

Voor een kilo fruit neem je een kilo geleisuiker. Geleisuiker is suiker gecombineerd met pectine, die de jam wat dikker maakt. Hierdoor krijg je uiteindelijk een mooi eindresultaat. Er is ook halfzoete geleisuiker te koop. In bepaald fruit zit van zichzelf al veel pectine, dan kun je ook met alleen gewone suiker de jam maken.

Gebruik een hoge pan met een dikke bodem en zorg dat je schone potjes al klaar staan. Natuurlijk hoef je geen nieuwe potjes te kopen, je kunt gewoon oude jam of groente potjes gebruiken (mits met een metalen schroefdeksel). Deze steriliseer je door ze in een pan met kokend water uit te koken.
Snijd het fruit in kleine stukjes en doe het in een pan. Laat het even koken zodat het vocht uit het fruit komt en het fruit zacht wordt.
Voeg dan de geleisuiker toe en houdt de kooktijd van de verpakking aan.
Vul de potten met de jam en sluit ze goed af.
Laat de potten dan afkoelen, zodat de deksels vacuüm kunnen trekken.

Tip: een pot op zijn kop neerzetten is niet nodig voor het vacuüm trekken. Dit wordt tegenwoordig afgeraden, omdat deksel nu altijd een soort plastic laagje aan de binnenkant hebben. Wanneer je verhitte voeding in de pot doet en het op de kop zou zetten, dan kan het plastic in de inhoud trekken, en dat wil je niet. Laat het dus gewoon in de glazen pot rechtop staan.

2. Weck zelfgemaakte tomaten passata

Het leuke van wecken is dat je deze conserveringsmethode kunt toepassen zonder extra toevoegingen van suiker, zout of azijn. Zo maak je eenvoudig tomaten passata:

Snijd een kilo tomaten uit je moestuin in kwarten, haal de zaden eruit en snijd ze nog wat fijner. Breng deze tomaten in een pan met dikke bodem aan de kook. Kook de tomaten 45 minuten en blijf regelmatig roeren.
Pureer de gekookte tomaten met een staafmixer of gooi ze in de blender.
Hierna kan de passata in de weckpot. Vul deze tot twee centimeter onder de rand.
Sluit de pot, zet deze in de pan met water en weck de saus gedurende een uur. Leg wel altijd een vaatdoek of roostertje onderin je pan.
Haal de pot na het uur uit de weckpan en laat hem een dag lang afkoelen.

Hierna check je natuurlijk of het weckproces goed is verlopen.

Let op, geweckt voedsel is lang houdbaar, maar dient na het openen altijd ten minste 10 minuten gekookt te worden, voor het geval er botulisme is ontstaan in de pot. Die zie je niet en ruik je niet, maar is heel giftig voor de mens (kan zelfs dodelijk zijn). Dit is niet nodig bij voedsel dat houdbaar is door middel van suiker, zout of zuur. Dit geldt alleen voor voeding dat houdbaar is gemaakt enkel door wecken (verhitten).

3. Fermenteer je uien

Fermenteren is makkelijk! Neem een pot, zout, uien en water. Snijd de uien heel fijn en doe ze in een gesteriliseerde pot. Maak pekelwater van 10 gram zout en 500 ml water. Druk de uien goed aan en doe het pekelwater erbij. Gebruik vervolgens iets om de uien onder water te houden. Denk hierbij aan een steentje of een zakje gevuld met water (hiervoor zijn ook speciale potten met een passend gewicht erbij voor te koop).

Zet de uien een week neer op een droge plek en laat het één week staan. Als de smaak goed is zet je ze in de koelkast, waardoor het fermentatieproces stopt.

Let op: gebruik je een gewone pot? Laat de pot dan elke dag even “boeren”. Haal de deksel van de pot om de lucht te laten ontsnappen.

Tips voor conserveren

Werk schoon
Zorg altijd dat je schoon werkt. Gebruik iedere keer gesteriliseerde potten en maak trechters en deksels schoon met kokend heet water.

Voorzie iedere pot van een etiket met datum
Plak op de pot een sticker met wat er inzit en de datum waarop het is gemaakt. Zo weet je precies welke potten het oudst zijn. Bewaar de potten daarna op een donkere en koele plek, zoals de kelder.

Gebruik restjes
Heb je een deel van je bloemkool over? Zoek een leuk recept om hem in te maken. Zo voorkom je voedselverspilling en creëer je andere smaken voor op je bord.

Luister naar je gevoel
Vertrouw op je zintuigen. Ruikt iets te zuur, zie je witte plekjes? Dan kun je het beter weggooien. Conserveren moet je leren en in het begin zal het wel eens misgaan.

Maak je eigen recepten
Wat is het leukste van inmaken? Dat je de ingrediënten zelf kunt kiezen. Na een beetje oefenen weet je wat de juiste verhouding is. Volg je eigen smaak en creëer prachtige recepten. Voeg munt toe aan je aardbeienjam of fermenteer je ui met wat laurierblaadjes.