Hoe zit het precies met de plastic soep, onze vuilnisbelt op zee?

Je hebt er vast wel eens van gehoord: de Plastic Soep. Deze enorme lading plastic die in de Grote Oceaan drijft, heeft een oppervlakte die drie keer groter is dan Frankrijk. Kun je het je voorstellen? Dat je drie keer Frankrijk doorrijdt en alleen maar plastic ziet? En dit eiland van plastic groeit nog steeds, met 8 miljoen ton per jaar.

Plastic vervuiling in de oceaan

Overal ter wereld wordt plastic gebruikt, er wordt jaarlijks meer dan 300 miljoen ton plastic geproduceerd. Voor auto’s, emmers, zeepflessen, speelgoed  en allerlei andere spullen die we dagelijks gebruiken. Dit plastic komt helaas uiteindelijk vaak in zee terecht. Grotere stukken die gedumpt worden, afval dat van de straat de zee op waait en microplastics als onzichtbare deeltjes die in het zeewater komen.

Waarom plastic zich ophoopt

En dat is geen goede zaak. We zijn afhankelijk van gezonde oceanen. We halen er onze voeding uit, maar ook onze zuurstof. Dat er een enorm eiland van plastic in de Grote Oceaan dreef, werd in 1997 ontdekt door Charles Moore, die een weinig gebruikte route van Hawaï naar Californië zeilde. Hij kwam er achter dat er in dat stuk oceaan relatief veel plastic ronddreef.

Dit plastic komt daar terecht, doordat de wereldzeeën altijd in beweging zijn. Deze stromingen, de zogenaamde gyres, ontwikkelen zich door het ronddraaien van de aarde en de sterke winden die daar altijd waaien. Hierdoor ontstaan er eigenlijk een soort gigantische draaikolken, die het plastic naar zich toetrekken als een doucheputje.

Het gevaar van plastic in zee

Het gaat hierbij om grote stukken afval, maar ook om de minuscule microplastics. Niet alleen zijn deze op zich al gevaarlijk voor al het zeeleven (de stukjes worden opgegeten, omdat vissen en andere diertjes ze aanzien voor voedsel), maar er komen ook giftige stoffen uit de plastics vrij. Dieren kunnen hierdoor ziek worden en doodgaan, maar geven deze gifstoffen ook door aan ons, als we ze opeten. Met alle gevolgen van dien.

Plastic verteert niet. Alles dat daar in de oceaan rond drijft, blijft dus aanwezig. Het zal wel in steeds kleinere stukjes uit elkaar vallen. Onderzoekers die de plastic soep nader onderzochten, zijn erachter gekomen dat microplastics aanwezig zijn tot op 5000 meter diepte. Plastic flessen werden nog gevonden op 3500 meter diepte. Dus ons afval bevindt zich niet alleen aan de oppervlakte. We laten het plastic regenen in de oceaan…

Plastic opruimen

Gelukkig zijn er mensen die hier iets aan willen doen. Zelf kocht ik enkele maanden terug een fles afwasmiddel van Ecover die gemaakt was van plastic uit deze plastic soep. Er worden dus opruim acties gehouden op zee. Een prachtig initiatief komt van de Nederlander Boyan Slat, die the Ocean Cleanup, een gigantisch schoonmaaksysteem heeft ontwikkeld van 600 meter lengte. Deze werd in september vorig jaar bij San Francisco door een schip de zee op gesleept om 450 kilometer verderop als test de zee te gaan schoonmaken.

Als alles goed gaat zullen ze bij de Great Pacific Garbage Patch aan de slag gaan. Of alles goed gaat is nog niet te zeggen. De machine is alleen als schaalmodel getest en de Grote Oceaan zal geen gemakkelijk werkterrein zijn. Maar als het een succes is, komen er meer “vuilniswagens voor op zee”. Boyan hoopt dat ze met deze machines binnen vijf jaar de helft van deze grote Garbage Patch kunnen opruimen.

Beter is het natuurlijk om ervoor te zorgen dat onze zeeën geen vuilnisbelt worden. Hoe minder plastic we gebruiken, hoe beter. In voorgaande blogs kun je heel veel tips vinden, zoals een maand leven zonder plastic.