De tijd waarin we nu leven is niet de meest zorgeloze en de toekomst ziet er niet al te rooskleurig uit. De kloof tussen rijk en arm wordt steeds groter, extreemrechts laat steeds vaker en luider van zich horen. In veel landen ligt de democratie onder vuur en de corona-epidemie heeft voor verlies en onzekerheid gezorgd in het leven van menigeen.
Sommige mensen lijden aan eco-verdriet of eco-depressie: ze ervaren angst en hulpeloosheid ten gevolge van het klimaatnieuws.
En dan hebben we het nog niet eens over de vele natuurrampen die steeds vaker voorkomen en de stijgende zeespiegel waar we vroeg of laat allemaal mee te maken zullen krijgen. Een rijtje hedendaagse zorgen om verdrietig van te worden. En dat gebeurt ook steeds vaker: sommige mensen lijden aan eco-verdriet of eco-depressie: ze ervaren angst en hulpeloosheid ten gevolge van het klimaatnieuws.
Is er eigenlijk nog wel reden om hoopvol te zijn? Als je het aan primatoloog en antropoloog Jane Goodall vraagt, wel degelijk. Samen met journalist Douglas Abrams schreef ze ‘Het Boek van Hoop’-Levenslessen voor een mooiere toekomst’. Het boek is geschreven aan de hand van een aantal gesprekken over het onderwerp ‘hoop’ die Goodall en Abrams samen voerden in de loop van anderhalf jaar.
Niet achteroverleunen
De bijna negentigjarige Jane Goodall is vooral bekend geworden als primatoloog die onderzoek deed naar het gedrag van chimpansees en als eerste onderzoeker ontdekte dat apen ook gereedschap gebruiken én durfde te beweren dat dieren ook persoonlijkheden hebben. Of, zoals de dochters van mijn vriendin haar noemen nadat ik een boekje over haar leven had voorgelezen ‘Jane, de apenmevrouw’.
Maar voorop staat dat hoop hebben niet hetzelfde is als passief achteroverleunen en denken dat het allemaal wel goed komt. Juist een actieve houding, zelf iets doen om de wereld een beetje beter te maken, kan je hoopvoller stemmen.
Inmiddels is ze ook bekend als VN-vredesambassadeur en veelgevraagd spreker als het gaat om onderwerpen als klimaatverandering. Door haar vele reizen heeft ze met eigen ogen gezien wat de invloed van klimaatverandering is op diverse gemeenschappen. Toch blijft ze positief, vertelt ze in Het Boek van Hoop. Daar heeft ze vier hoofdredenen voor.
Maar voorop staat dat hoop hebben niet hetzelfde is als passief achteroverleunen en denken dat het allemaal wel goed komt. Juist een actieve houding, zelf iets doen om de wereld een beetje beter te maken, kan je hoopvoller stemmen.
Hoofd en hart
De eerste reden voor Jane’s hoop is het menselijke intellect. Mensen zijn de afgelopen miljoenen jaren steeds vredelievender geworden. De hoop is nu dat we ook bij alles wat we doen gaan denken ‘welke gevolgen heeft deze beslissing voor toekomstige generaties? En voor de gezondheid van de planeet?’ Hoofd en hart moeten gaan samenwerken.
Ook wordt Jane hoopvol als ze kijkt naar de veerkracht van de natuur. De wil om te leven is enorm. Zo zag ze ooit op de plek waar een bos gekapt was, direct zaadjes ontkiemen die daar al jaren hadden liggen wachten op het juiste moment.
De kracht van jongeren is Jane’s derde reden voor hoop. Ze wist dat de jongeren in de Verenigde Staten zouden stemmen voor een ‘groene’ president. En ze kreeg gelijk. Haar vierde reden voor hoop is de onverwoestbare menselijke geest. De geest van de vreedzame doorzetters als Martin Luther King, Ken Saro-Wiwa en Greta Thunberg. Mensen die zich net als Jane zelf onvermoeibaar blijven inzetten voor de goede zaak.
‘Het boek van hoop’ is nog meer dan een bundeling van hoopvolle verhalen, het is ook een biografie van een bijzondere vrouw met een optimistische en nuchtere kijk op het leven. Een ideaal december cadeau voor iedereen die wel wat optimisme kan gebruiken. En natuurlijk voor iedereen die meer wil lezen over ‘de apenmevrouw’.
Dit artikel kan betaalde links en/of affiliate links bevatten, wij plaatsen alleen aanbevelingen waar wij zelf achter staan.