Is jouw sieraad wel goed voor de wereld? Dit is waar je op kunt letten!

Al sinds de mens op twee benen stond en begon te geven om hoe hij (of zij) eruit zag, dragen we sieraden. Ik kan me zo voorstellen dat primitieve mensen al graag een mooie steen aan een touwtje droegen en hun haar versierden met bloemen. Ook nu nog houden we van mooie sieraden: ringen, oorbellen, kettingen of armbanden van goud, zilver en met edelstenen en diamanten. We voelen ons mooier en een sieraad zegt iets over onszelf. Prachtig natuurlijk. Maar dan draag je het liefste wel een duurzaam sieraad!

Mijnbouw ondermijnt het milieu

Voor sieraden heb je edelmetalen nodig, zoals zilver en goud. Koop of krijg je een mooi sieraad, dan gaat dat meestal jarenlang mee. Het betekent veel voor je. Maar hoe bijzonder dat ook is, we weten eigenlijk wel dat de sieradenindustrie ontzettend belastend is voor het milieu. Aan de ene kant heb je de schade die ontstaat aan de natuur: diepe mijnen, gifstoffen die vrijkomen, zowel in de lucht als in de bodem.

Mijnbouw richt een ravage aan in het milieu. Helaas komt 85% van al het goud uit grootschalige mijnbouw (volgens fairgold.org). Dat betekent dat er niet zoveel mensen werken, er wordt meer met grote machines gedaan.

Maar als er dan iets mis gaat in een dergelijke mijn, is de schade meestal erg groot. Neem bijvoorbeeld de Gold King Mine in Colorado, Amerika. In Colorado alleen al zijn er veel gesloten mijnen (23.000). In dit geval kwam men erachter dat er schadelijke stoffen uit de mijn lekten. Men probeerde een dam door te breken, zodat het water kon weglopen. Hierdoor echter stroomden duizenden kubieke meters giftig water met mijnafval weg en dit kwam allemaal in de omliggende rivieren terecht. Het water bevatte zware metalen, zoals cadmium en lood, evenals giftige stoffen, zoals zink, arseen en beryllium. Het water in de Animas rivier kleurde dagenlang knalgeel.

Er zijn helaas veel van dit soort plekken op aarde. De Berkeley Pit in Butte, Montana is het resultaat van de Anaconda koper mijn. Het water dat hierin staat is zo giftig dat vogels en andere dieren zullen dood gaan als ze erin terechtkomen. Er zijn continu bewakers aanwezig om de vogels weg te jagen als ze in de buurt komen. Niet alleen kunnen mijnen dus schade aanrichten als ze actief zijn, maar ook nog jaren nadat ze gesloten zijn. De mens begint met graven, zonder stil te staan bij de mogelijke gevolgen die dit kan hebben.

Gevaarlijk voor mijnbouwers

Ook het werken in een mijn kan gevaarlijk zijn. In kleinere mijnen in arme gebieden is niet voldoende kennis of materiaal aanwezig om de arbeiders te beschermen. Deze mensen dragen tijdens het werk niet de juiste bescherming en daardoor staan ze bloot aan allerlei schadelijke stoffen. Vaak werken er zelfs kinderen mee. Stoffen die op de huid terechtkomen of ingeademd worden, kunnen ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Het is tevens maar de vraag of deze arbeiders wel eerlijk betaald worden.

Wat zijn de alternatieven?

Gelukkig zijn er tegenwoordig ook bedrijven die duurzame sieraden op de markt brengen. Zo is er een jong bedrijf in San Francisco dat diamanten in een laboratorium kweekt. En hoewel dit door de mens gemaakte diamanten zijn, zijn deze net als een echte diamant, gemaakt van gekristalliseerd koolstof. Een ander mooi initiatief komt van Dell, de computerfabrikant. Zij hebben een eigen sieradenlijn opgezet, met goud dat afkomstig is van oude moederborden. En ook bijzonder: er bestaat zelfs plantaardig goud. Het Braziliaanse plantje Capim Dourado heeft goudkleurige stengels, die men kan verwerken in sieraden. Deze lijken net echt goud! Het is dus zeker de moeite waard rond te kijken naar alternatieven voor standaard edelmetalen.

Recyclen, tweedehands en Fairtrade

Net als bij kleding is het belangrijk om ervoor te zorgen dat er minder grondstoffen nodig zijn voor sieraden. Edelmetalen kunnen dan ook gerecycled worden. Wil jij een nieuwe ring of oorbellen laten maken, ga dan langs bij een goud- of edelsmid en vraag of je 100% gerecycled goud of zilver kunt gebruiken. Hierbij is veel mogelijk en je kunt verschillende soorten goud krijgen, dus ook rosé of witgoud. Edelstenen en diamanten kunnen eveneens gerecycled worden.

Heb je zelf nog oude sieraden liggen die je nooit draagt? Een ring of armband die je niet mooi vindt? Blaas het nieuw leven in door het naar een juwelier te brengen en laat het omtoveren tot een sieraad dat echt bij je past. Dit is vaak zelfs goedkoper dan een heel nieuw sieraad kopen. Natuurlijk is een tweedehands sieraad ook een milieubewust alternatief.

Ga je wel voor nieuw, dan is het aan te raden om te letten op het Fairtrade keurmerk. Sinds enkele jaren is dit ook voor gouden sieraden opgezet. Hierdoor krijg je gegarandeerd goud dat afkomstig is uit kleinschalige mijnen, die Fairtrade gecertificeerd zijn. De arbeiders in deze mijnen werken met goede bescherming, krijgen eerlijk betaald en er werken geen kinderen. Bovendien krijgen ze een Fairtrade premium, waar de hele gemeenschap voordeel van heeft. Op die manier heeft de mijnbouw hopelijk een minder negatieve impact op mens en milieu.